ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΠΕΡΙΒΛΕΠΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΕΥΒΟΙΑ Αξιώσεις
Στοιχεία επιχείρησης
Πάνω σ’ ἕνα φυσικό μετέωρο μπαλκόνι, ἀπ’ ὅπου βλέπεις ὁλόκληρο τόν Εὐβοϊκό κόλπο κι ἀγναντεύεις τήν πόλη τῆς Χαλκίδος, ξεχωρίζει ἕνα ἀπό τά παλαιότερα μοναστήρια τῆς Εὐβοίας, ἡ Ἱερά Μονή Παναγίας Περιβλέπτου Πολιτικῶν.
Ἡ ἱερά μονή εἶναι κτισμένη σέ περίοπτη θέση σέ ὑψόμετρο 200 περίπου μέτρων στούς πρόποδες τοῦ Κοτυλαίου, σέ μία κατάφυτη πλαγιά ἀπό πεῦκα κι ἐλιές ἀληθινά μαγευτική, πού τό θρόϊσμα τῶν φύλλων καί τό κελάρυσμα τῶν δροσερῶν πηγῶν ἐναρμονίζονται μέ τό γλυκό κελάηδημα τῶν ἀηδονιῶν σέ δοξολογική προσευχή πρός τόν Δημιουργό Θεό.
Τό ὄνομα τοῦ χωρίου Πολιτικά ἐτυμολογεῖται ἐκ παροικίας (συνοικισμοῦ) στήν Κωνσταντινούπολη κατά τή βυζαντινή περίοδο κι ἐδόθη ἀπό μετοίκους πού ἐγκαταστάθηκαν ἐδῶ, καθώς καί ἡ ὀνομασία τῆς μονῆς «Παναγία ἡ Περίβλεπτος» ἐδόθη εἰς ἀνάμνησιν ὁμώνυμης μονῆς πού ἔκειτο ἐν τῇ συνοικίᾳ Ψαμάθου τῆς Κωνσταντινούπολης. Ἡ μονή οἰκοδομεῖται κατά τή μεσοβυζαντινή περίοδο (700-1204μ.Χ.), πιθανόν τόν 8ο αἰ. σύμφωνα μέ τούς ἀρχαιολόγους καί ὑφίσταται μεγάλη καταστροφή κατά τήν περίοδο τῆς Φραγκοκρατίας. Ἀνακατασκευάζεται στά χρόνια τῆς Τουρκοκρατίας, ὅπου κι ἔπαιξε πρωτεύοντα ρόλο ἀνάμεσα σέ πολλά μοναστήρια γιά τή διατήρηση τῆς ἐθνικῆς μας ταυτότητος. Βεβηλώθηκε, ὅμως, καί κάηκε δύο φορές ἀπό τούς ὀθωμανούς κατακτητές, μέ ἐξολόθρευση τῶν μοναχῶν τῆς μονῆς καί πολλῶν λαϊκῶν πού παρευρίσκοντο ἐκεῖ, ὅπως μαρτυροῦν τά βγαλμένα μάτια ἀπό τίς εἰκόνες πού ἀπέμειναν καί ἡ σωρεία τῶν ὀστῶν πού βρέθηκαν στά θεμέλια τοῦ ναοῦ.
Ἡ πρώτη γραπτή πληροφορία γιά τήν ἱστορία τῆς μονῆς παρέχεται διά Πατριαρχικοῦ σιγιλλίου τοῦ ἔτους 1582, ὅπου μνημονεύεται ὅτι ὁ ναός τῆς Παναγίας τῆς Περιβλέπτου Πολιτικῶν εἶναι «μονύδριον» καί «ἐκ χρόνων ἀμνημονεύτων τοῦ χωρίου ἦν ἐκκλησία». Σ’αὐτή τήν περίοδο τῆς Τουρκοκρατίας τά γύρω κτήματα τῆς μονῆς μέ τά πλούσια εἰσοδήματά των, ἀποτελοῦν ἀντικείμενο διαμάχης μεταξύ τοῦ Μητροπολίτου Εὐρίπου Λαυρεντίου καί τοῦ χωρίου Πολιτικά, ὁ ὁποῖος βλέποντας τίς συνεχεῖς βεβηλότητες καί τήν ἐκμετάλλευση πού ὑφίστατο ἡ περιουσία τῆς μονῆς (κτήματα, πράγματα, κ.ἄ.), ἀγόρασε τή μονή τῆς Περιβλέπτου κατόπιν δημοπρασίας ἀπό τούς Τούρκους, ὡς καί πάντα τά εἰς αὐτήν ἀνήκοντα κτήματα καί τά ἀφιέρωσε στή Μονή Γαλατάκη φοβούμενος μήπως μετά τήν τελευτήν του, ἤ ξένος ἤ ἐκ τῶν ζώντων συγγενῶν αὐτοῦ, ἀναστάς ἱδιοποιήσει τί ἐκ τῶν πραγμάτων αὐτοῦ.
Ἡ ἀφιέρωσις αὐτή ἐνεκρίθῃ καί ὑπό τοῦ Πατριάρχου Ἱερεμίου τοῦ Β΄, ἐπειδή ἡ μονή Γαλατάκη ἐξηρτάτο ἐκ τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου ὡς Σταυροπηγιακή. Ἡ ἀφιέρωσις, ὅμως, αὐτή δέν ἔτυχε τοῦ ἀνάλογου σεβασμοῦ καί οἱ λεηλασίες καί οἱ ἀρπαγές τῆς περιουσίας τῆς μονῆς δέν σταμάτησαν, παραμένοντας ἔτσι, τό «μονύδριον», ἕνα ἔρημο, γραφικό ἐξωκκλήσι, μετόχιον τῆς μονῆς Γαλατάκη.
Μέ σημαντική, ἐπομένως, ἱστορική ἀλλά καί ἀρχαιολογική σημασία γιά τήν περιοχή τῶν Πολιτικῶν, τό μοναστήρι τῆς Παναγίας Περιβλέπτου στέκει ἀγέρωχο παρά τούς πολλούς αἰῶνες, τίς κακουχίες, τίς βεβηλότητες καί τούς πολλούς κατακτητές πού πέρασαν. Ἀπό τήν ἐποχή ἐκείνη διασώθηκε μόνο τό καθολικό, στόν τύπο τοῦ σταυροειδοῦς ἐγγεγραμμένου μέ τροῦλο, τό ὁποῖο χαρακτηρίζεται ὡς ἕνα ἀπό τά σημαντικότερα μνημεῖα τῆς περιοχῆς, κι ἕνα μέρος ἀπό τόν παλαιό περίβολο.
Ἐν τούτοις ἡ χάρις τῆς Παναγίας τῆς Περιβλέπτου δέν ἐγκατέλειψε τή μονή. Τό σωτήριον ἔτος 1967, ὁ Μητροπολίτης Χαλκίδος κ.κ. Νικόλαος Σελέντης, μήν ἀντέχοντας νά βλέπει ἕνα μοναστήρι παντέρημο, ἱσοπεδωμένο ἀπό τά χρόνια καί τίς λεηλασίες, βρῆκε τή μοναχή Χριστονύμφη Κωστή, Κύπρια στήν καταγωγή, δοκιμασμένη στό μοναχισμό, δυναμική, ἐργατική καί δραστήρια, καί τῆς ἀνέθεσε τή διακονία τῆς μονῆς.
Ἡ μακαριστή ἡγουμένη Χριστονύμφη (2017) δέν παρέλαβε μία μονή, μέ κτίρια καί ἄλλους χώρους παραμονῆς καί διαβίωσης. Μονή δέν ὑπῆρχε, παρά μόνο τό Καθολικό καί ἕνα μικρό πέτρινο κελλί ὅπου γιά πολλούς μῆνες διέμενε. Μέ ἐράνους καί συνδρομές ἀπό τίς γύρω περιοχές καί χρήματα πού ἔστειλε ἡ μητέρα της ἀπό τήν Κύπρο, σέ μικρό χρονικό διάστημα συγκεντρώθηκε ποσόν πού ἐπέτρεψε στή γερόντισσα καί τή μικρή ἀδελφότητα, πού στό μεταξύ εἶχε ἀρχίσει νά δημιουργεῖται, νά ξεκινήσουν τήν ἀνοικοδόμηση τῆς μονῆς. Ἐν συνεχείᾳ, ὁ διάδοχος Μητροπολίτης Χαλκίδος κ.κ. Χρυσόστομος Βέργης προχώρησε μέ τίς ἀνάλογες νόμιμες διαδικασίες σέ ἀνεξαρτητοποίηση τῆς μονῆς ἀπό μετόχι τῆς μονῆς Γαλατάκη, ὥστε πλέον νά λειτουργεῖ ἡ μονή αὐτόνομη, αὐτεξούσια κι αὐτοδιοικούμενη, μέ πρώτη καθηγουμένη καί κτιτόρισσα τῆς μονῆς τή μοναχή Χριστονύμφη.
Ἔτσι, μέ τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ καί τῆς Παναγίας, μετά ἀπό μακρόχρονη σιωπή κι ἐγκατάλειψη, τό 1967 ἡ μονή ἐπανιδρύθηκε κι ἀναβίωσε τό ἱστορικό αὐτό μοναστήρι, χάρη στούς ἀγῶνες καί τούς κόπους τῆς μακαριστῆς γερόντισσας Χριστονύμφης, ἡ ὁποία, λίγο πρίν τήν κοίμησή της στίς 2 Απριλίου τοῦ 2017, εὐχήθηκε τό μοναστήρι τῆς Παναγίας νά συνεχίσει νά λειτουργεῖ ὡς κέντρο ὀρθοδοξίας καί κιβωτός σωτηρίας γιά τόν πονεμένο καί πληγωμένο ἀπό τήν ἁμαρτία ἄνθρωπο.
Σήμερα, ἡ ἀδελφότητα εἶναι πλέον σέ ἀνασύσταση, ἀφοῦ ὅλες σχεδόν οἱ παλαιές μοναχές ἐκοιμήθησαν καί λειτουργεῖ ὑπό τήν καθοδήγηση τῆς νέας ἡγουμένης Μαριάμ Σακελλαράκου. Ὑπό τήν ἄγρυπνη ἐπίβλεψη, προστασία καί συμπαράσταση τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ.κ. Χρυσοστόμου Τριανταφύλλου, ὁ ὁποῖος μέ πατρική ἀγάπη κι ἀνύστακτο ἐνδιαφέρον βοήθησε στή συνέχιση καί ἀνασύσταση τῆς ἀδελφότητος, τό μοναστήρι τῆς Παναγίας Περιβλέπτου παραμένει μέχρι σήμερα ἕνας ἐπίγειος παράδεισος, ἕνα λιμάνι, ὅπου μπορεῖ ὁ προσκυνητής νά βρεῖ παρηγοριά κι ἐλπίδα στήν ἀγκαλιά τῆς γλυκειάς μας Παναγίας, τῆς Μάνας ὅλου τοῦ κόσμου.
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΠΕΡΙΒΛΕΠΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΕΥΒΟΙΑ